Trước khi ra đời, thai nhi được mẹ cung cấp chất sắt vào 3 tháng cuối của thai kỳ. Nếu trẻ sinh non, sinh đôi, sinh ba…, việc dự trữ sắt của mẹ cho trẻ sẽ ít hơn so với trẻ đủ tháng và sinh một. Con đầu lòng thường được dự trữ sắt nhiều hơn con thứ 3, 4. Nếu trước khi sinh, mẹ bị thiếu máu, xuất huyết đường sinh dục, con sinh ra sẽ thiếu máu.

Trước khi ra đời, thai nhi được mẹ cung cấp chất sắt vào 3 tháng cuối của thai kỳ. Nếu trẻ sinh non, sinh đôi, sinh ba…, việc dự trữ sắt của mẹ cho trẻ sẽ ít hơn so với trẻ đủ tháng và sinh một. Con đầu lòng thường được dự trữ sắt nhiều hơn con thứ 3, 4. Nếu trước khi sinh, mẹ bị thiếu máu, xuất huyết đường sinh dục, con sinh ra sẽ thiếu máu.

Sắt là một yếu tố vi lượng đã được nghiên cứu từ lâu, đây là 1 trong 3 vi chất dinh dưỡng (vitamin A, sắt, i-ốt) đang được quan tâm, vì sự thiếu hụt các vi chất này ở các nước đang phát triển đã và đang trở thành vấn đề có ý nghĩa sức khoẻ cộng đồng.

Gan động vật có chứa nhiều chất sắt.

Nếu thiếu sắt, sự vận chuyển oxy đến các mô cơ thể cũng như sự dự trữ oxy ở mô cơ vân sẽ giảm sút, làm cho cơ thể hoạt động không hiệu quả, mau mệt mỏi, kém tập trung, trí nhớ kém, hay quên. Mặc dù hiện diện trong cơ thể với một lượng rất nhỏ, nhưng sắt rất cần thiết cho sự sống, vì sắt cần thiết cho nhiều chức năng sống. Sắt cần thiết cho tất cả mọi người, nhưng đối với trẻ em, sắt vô cùng quan trọng, vì trẻ em là đối tượng dễ bị thiếu sắt nhất do nhu cầu tăng cao, nhu cầu sắt ở trẻ còn bú mẹ tăng gấp 7 lần so với người lớn tính theo trọng lượng cơ thể.

Thiếu máu não ở trẻ lớn còn làm cho trẻ mệt mỏi, hay ngủ gật, thiếu tập trung trong giờ học dẫn đến học tập sút kém. Biểu hiện của thiếu máu thiếu sắt là da xanh, niêm mạc nhợt (đặc biệt là niêm mạc mắt và môi), móng tay, móng chân nhợt nhạt, móng tay dễ gãy, biến dạng, tóc khô cứng dễ gãy, trẻ thiếu máu thường biếng ăn, chậm lớn, còi cọc, táo bón, ăn hay nôn. Xét nghiệm máu là cách tốt nhất để chẩn đoán thiếu máu. Ðịnh lượng huyết sắc tố (Hb) nếu dưới 11 g Hb trong 100 ml máu ở trẻ là bị thiếu máu.

Thiếu sắt còn ảnh hưởng đến các bộ phận khác của cơ thể. Ảnh hưởng đến hệ tiêu hoá: trẻ biếng ăn, viêm teo gai lưỡi, khó nuốt, kém hấp thu, độ toan dạ dày giảm; ảnh hưởng đến hệ thần kinh: mệt mỏi, kích thích, rối loạn dẫn truyền thần kinh.

Muốn phòng, chống thiếu sắt cho trẻ em, các bà mẹ cần hiểu rằng, vì lượng sắt ở trẻ sơ sinh lệ thuộc vào sắt của bà mẹ, cho nên từ lúc mang thai bà mẹ phải ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng, nhất là các thực phẩm có chứa nhiều sắt; có thể uống thêm viên sắt bổ sung nếu ăn uống chưa được đầy đủ.

Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và tiếp tục cho bú đến 24 tháng. Ðến 6 tháng cho trẻ ăn bổ sung với đầy đủ các chất dinh dưỡng từ 4 nhóm thực phẩm (chất bột đường, chất đạm, chất béo, vitamin và muối khoáng), đặc biệt chú trọng các loại thực phẩm giàu sắt và vitamin C (giúp tăng cường hấp thu sắt).

Giữ vệ sinh cá nhân, vệ sinh ăn uống để tránh nhiễm giun sán. Không đi chân đất để tránh nhiễm giun móc (giun móc ký sinh ở ruột non, gây mất máu); tẩy giun định kỳ cho trẻ 6 tháng 1 lần. Ðiều trị các bệnh nếu trẻ mắc phải: suy dinh dưỡng, tiêu chảy, viêm phổi, viêm tai… Khi trẻ có các biểu hiện của thiếu sắt: thiếu máu, mệt mỏi, biếng ăn, học kém…, cần cho đi khám bác sĩ để được điều trị kịp thời./.

Bác sĩ Nguyễn Hiền

(责任编辑：Thể thao)