Liệu chính phủ mới của Myanmar sẽ tạo ra được những bước chuyển mình kinh tế đáp ứng được kỳ vọng của toàn thể nhân dân. (Ảnh: AFP)

Tình trạng cắt điện,ínhphủmớicủaMyanmarvàconđườngchônggaitrướcmắbxh vl wc nam my hệ thống thoát nước xuống cấp và thiếu nhà ở cho dòng người ồ ạt nhập cư từ khu vực nông thôn là những vấn đề đau đầu đối với thủ đô Yangon. Tình hình ở khu vực nông thôn còn tệ hơn. Nhiều người vẫn sống trong nghèo đói cùng cực và nợ nần. Hệ thống đường sá tồi tệ làm cho giá cả vận chuyển hàng hóa vô cùng đắt đỏ và cản trở đầu tư. Gần 3/4 trẻ em phải sống ở trong những căn nhà không có điện.

Cử tri Myanmar đặt kỳ vọng vào Chính phủ dân cử đầu tiên kể từ những năm 1960 lên nắm quyền trong tuần trước sẽ tạo ra những sự chuyển mình đáng kể theo hướng tốt hơn.

Nhiệm vụ trước mắt là vô cùng khó khăn: trong khu vực Đông Nam Á, GDP đầu người của Myanmar chỉ cao hơn Cambodia. Hệ thống cơ sở hạ tầng trong tình trạng đổ nát hoặc thiếu hụt, hệ thống pháp luật cũ kỹ, và sau nhiều thập kỷ cô lập cùng với việc không chú trọng đầu tư vào giáo dục, trình độ tay nghề lao động của Myanmar vẫn ở mức thấp.

Nguồn thu của Chính phủ cũng là một vấn đề lớn: mức thuế suất doanh ngiệp và cá nhân ở mức cao, tuy nhiên, rất ít người nộp thuế. Chính phủ mới của đảng Liên đoàn Quốc gia vì dân chủ (NLD) do bà Aung San Suu Kyi lãnh đạo sẽ “thừa kế” tình trạng lạm phát cao, thâm hụt ngân sách và tài khoản vãng lai khá lớn, tỷ giá ngoại hối biến động và thể chế cứng nhắc và uể oải sau nhiều thập kỷ tham nhũng và trì trệ.

Mặc dù vậy, Myanmar có nhiều yếu tố tiềm năng. Myanmar có một lực lượng lao động trẻ giá rẻ, một bờ biển dài, diện tích đất nông nghiệp lớn và một vị trí lý tưởng nằm ở khu vực kết nối các thị trường khổng lồ là Trung Quốc, Ấn Độ và Đông Nam Á. Nhiều chuyên gia nước ngoài cũng đang đổ về Myanmar làm việc.

Số liệu sơ bộ cho thấy GDP tăng trưởng 8,3% trong năm 2015. Ngân hàng Phát triển Châu Á cũng đưa ra dự báo mức tăng trưởng tương tự trong năm nay. Thị trường chứng khoán đã bắt đầu phiên giao dịch đầu tiên vào ngày 25/3 vừa qua với khoảng 10 công ty có thể sẽ được niêm yết trong năm nay. Đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực viễn thông và năng lượng đang tăng lên. Nhờ vào chiến thắng của bà Suu Kyi, Myanmar cũng đang dành được thiện chí của thế giới.

Chính phủ của bà Suu Kyi cho biết nông nghiệp sẽ là một trong những lĩnh vực ưu tiên nhất. Lĩnh vực này chiếm 70% lực lượng lao động trực tiếp và gián tiếp. Trước khi chính quyền quân sự nắm quyền kiếm soát Myanmar vào năm 1962, đất nước này đã từng là quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới – một vị trí mà Myanmar được kỳ vọng sớm muộn sẽ giành lại được. Tuy nhiên, hầu hết nông dân đang trồng những loại cây có giá trị thấp. Năm 2012, thu nhập trung bình năm từ nông nghiệp ở Myanmar là 194 USD/người, so với mức 507 USD ở Bangladesh và 706 USD ở Thailand.

Giải pháp trong ngắn hạ sẽ là hỗ trợ nông dân tiếp cận dễ dàng hơn với vốn tín dụng hợp lý. Nguồn tín dụng nông thôn duy nhất hiện tại được cung cấp bởi Ngân hàng phát triển nông nghiệp Myanmar và chỉ cung cấp những khoản vay rất nhỏ, buộc người nông dân phải tìm đến những nguồn vốn không chính thức với mức lại suất cắt cổ, đẩy họ vào nợ nần và cuối cùng là mất đất để trả nợ.

Chính phủ mới của Myanmar cũng sẽ phải giải quyết vấn đề về quyền sở hữu đất: hệ thống pháp luật liên quan đến đất đai rối rắm, không rõ ràng và không được thực hiện nghiêm túc đang cản trở đầu tư nước ngoài và đẩy người nông dân đối mặt với nguy cơ bị tịch thu bất cứ lức nào. Tuyên ngôn tranh cử của đảng NLD đã hứa sẽ cải cách ruộng đất.

Tóm lại, tồn tại 2 câu hỏi lớn nhất đối với cải cách kinh tế của Myanmar. Câu hỏi thức nhất chính là quân đội và Đảng NLD có thể làm việc cùng với nhau? Câu hỏi thứ 2 là sau 50 năm cai trị quân sự, liệu hệ thống quan lieu ọp ẹp có thể thích nghi để đáp ứng những kỳ vọng cao của toàn thể công dân hay không?

Mai Linh (Theo The Economist)

• ·Đấu giá biển ô tô 30K
• ·PM orders stronger efforts to maintain macro
• ·Party Central Committee to name candidate for State Presidency
• ·Việt Nam, Spain seek measures to step up cooperation in various fields
• ·Nhật Bản cảnh báo người tiêu dùng về bão hàng giả các thương hiệu nổi tiếng
• ·Gender stereotypes continue to hold Vietnamese women back: Women's Union leader
• ·NA Chairman praises heads of diplomatic representative offices abroad
• ·Việt Nam keen on working with Japan in implementing global commitments, goals
• ·Ngăn chặn pháo nổ nơi cửa ngõ miền Trung
• ·Việt Nam, France to hold events to mark 50 years of partnership
• ·NA Chairman meets with female public security officers
• ·Relations between Việt Nam and Australia going from strength to strength
• ·Thương hiệu du lịch TP Hồ Chí Minh vươn tầm quốc tế
• ·NA Vice Chairman holds talks with leaders of Spanish parliament
• ·PM requests favourable mechanisms, policies for innovation
• ·Party Central Committee to name candidate for State Presidency