Ngoài nguồn tài nguyên thiên nhiên dồi dào, Canada có lẽ không có lợi thế cạnh tranh nào lớn hơn việc nước này sẵn sàng mở cửa đón những người làm việc chăm chỉ và thông minh nhất thế giới. Canada hầu như không có những vướng mắc và phức tạp cản trở chính sách nhập cư như ở các nền kinh tế công nghiệp lớn khác. Lợi thế này trở nên đắt giá gấp đôi khi người dân bản địa đang già hóa nhanh chóng. Nhưng các câu hỏi đang được đặt ra là liệu lượng người nhập cư hiện tại có đang quá nhiều và nhanh hay không. Vào thời điểm mà các đảng gần như không có bất kỳ điểm chung, sự đồng thuận rộng rãi của quốc hội đa đảng về chính sách nhập cư mở đang được giữ vững. Miễn là vấn đề nhập cư vẫn tập trung vào các nhu cầu kinh tế của Canada và lấp đầy tình trạng thiếu việc làm, đảng đối lập chính dường như ủng hộ kế hoạch của Thủ tướng Justin Trudeau nhằm nâng mục tiêu nhập cư hàng năm lên khoảng nửa triệu thường trú nhân mới. Mặc dù vậy, các nhà kinh tế bắt đầu dấy lên một số lo ngại khi căng thẳng gia tăng trong thị trường nhà ở và dữ liệu cho thấy lợi ích kinh tế từ tăng trưởng dân số nhanh có thể tạo ra lợi nhuận giảm dần. Dân số Canada ước tính tăng hơn một triệu người vào năm ngoái, đạt mức kỷ lục và tăng 2,7% so với năm 2021. Con số này bao gồm sự gia tăng lớn từ sinh viên nước ngoài và lao động nước ngoài tạm thời. Tại Mỹ, với dân số lớn hơn 8 lần dân số của Canada, mức tăng ước tính 1,5 triệu người. Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) dự đoán dân số của Canada sẽ tăng khoảng 9% trong 6 năm tới, nhiều hơn gấp đôi so với Mỹ, nước đứng thứ hai trong Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7). Điều này đang tạo ra căng thẳng trong vấn đề nhà ở. Ông Stéfane Marion - nhà kinh tế trưởng tại Ngân hàng Quốc gia Canada - đã chỉ ra rằng tỷ lệ người bắt đầu có nhà ở so với dân số trong độ tuổi lao động đã giảm xuống mức thấp nhất được ghi nhận. Theo ông, “Ottawa nên xem xét sửa đổi các mục tiêu nhập cư của mình để cho phép nguồn cung bắt kịp nhu cầu”. Nhưng nó không chỉ là vấn đề nhà ở. Các nhà kinh tế đang bắt đầu nhìn thấy những dấu hiệu cảnh báo ở một thước đo khác: dân số gia tăng không đi kèm với tăng trưởng kinh tế tương xứng. Theo dữ liệu do IMF công bố vào tuần trước, sự gia tăng dân số của Canada sẽ giúp thúc đẩy mức tăng thu nhập quốc dân lớn nhất trong số các nước G7 trong 6 năm tới, nhưng nền kinh tế của Canada cũng sẽ chứng kiến mức tăng GDP bình quân đầu người thấp nhất. IMF dự đoán rằng GDP bình quân đầu người của Canada sẽ giảm trong hai năm tới và chỉ tăng 2,1% trong 6 năm tới. Đó là 1/3 mức trung bình của G7. Nói cách khác, kinh tế nước này tăng trưởng nhanh nhưng mức sống thực tế vẫn dậm chân tại chỗ. Đó là một hiện tượng rất đặc biệt và sẽ khó duy trì. Năng suất thấp là một vấn đề ăn sâu ở Canada. Có lẽ nước này đang phải trả giá cho việc quá phụ thuộc vào nhà ở trong thập kỷ qua. Hoặc có điều gì đó đặc biệt về sự gia tăng mạnh mẽ của sinh viên nước ngoài hoặc lao động nước ngoài tạm thời đang làm sai lệch các con số và sẽ sớm được điều chỉnh. Hoặc việc cung cấp nhiều lao động hơn đang khiến các công ty ít sẵn sàng đầu tư hơn. Một nền kinh tế tạo ra sự gia tăng mạnh mẽ về thu nhập quốc gia nhưng lại khiến thu nhập bình quân đầu người trì trệ sẽ là một nền kinh tế dễ bị tổn thương với tình trạng bất bình đẳng ngày càng tăng. Thu nhập đó sẽ tích lũy cho ai đó, nhưng sẽ không phải là người lao động bình thường. |
