(CMO) Từ khoản viện trợ phi chính phủ nước ngoài do Tổ chức Cứu trợ trẻ em tài trợ, những năm qua, Hội LHPN tỉnh Cà Mau thực hiện dự án “Tăng cường khả năng ứng phó với thiên tai và biến đổi khí hậu cho cộng đồng dễ bị tổn thương tại tỉnh Cà Mau”, tạo điều kiện cho hàng chục ngàn trẻ em và gia đình nghèo, cận nghèo, khó khăn có điều kiện tiếp cận nước sạch, vệ sinh môi trường.

Hiểm nguy biến đổi khí hậu

Là xã ven biển của huyện Trần Văn Thời, hằng năm, Khánh Hải phải chịu ảnh hưởng của nhiều loại thiên tai: bão, ngập úng, triều cường dâng, sạt lở đất, lốc xoáy. Tuy nhiên, do hạn chế về công tác tuyên truyền, đặc biệt là tuyên truyền về kiến thức phòng ngừa, ứng phó thảm hoạ, biến đổi khí hậu nên người dân nơi đây hầu hết vẫn còn chủ quan về vấn đề nhà cửa, bảo vệ tính mạng và tài sản (tỷ lệ nhà lợp và làm vách bằng tôn, lá, cây gỗ địa phương trên địa bàn toàn xã chiếm trên 70%; các hộ đánh bắt thuỷ sản trang thiết bị cứu hộ, cứu nạn còn sơ sài).

Hàng chục ngàn trẻ em và gia đình nghèo trong tỉnh được tiếp cận nước sạch, vệ sinh môi trường.  (Trong ảnh: Trao bồn chứa nước mưa cho các hộ nghèo trên địa bàn xã Khánh Hải).

Mặt khác, khi thiên tai, thảm hoạ xảy ra, công tác phổ biến các công văn, công điện khẩn của cấp trên đến các địa bàn dân cư gặp rất nhiều khó khăn do địa bàn rộng, không có hệ thống loa truyền thanh. Vì vậy, thiệt hại về người, tài sản khó tránh khỏi.

Ngoài ra, do không có hệ thống loa truyền thanh nên công tác tuyên truyền về vệ sinh, dịch bệnh trên địa bàn xã còn hạn chế. Người dân thường có thói quen vứt rác bừa bãi ra sông, tỷ lệ hộ dân sử dụng nhà vệ sinh tạm bợ là 85% và 5% hộ dân không có nhà vệ sinh, do đó thường xảy ra các loại dịch bệnh, nhất là vào mùa mưa lũ.

Với vị trí địa lý và các đặc điểm tự nhiên nằm ven biển, địa hình trũng thấp, nhiều kinh rạch chạy qua, hằng năm, xã Lâm Hải, huyện Năm Căn thường phải chịu ảnh hưởng của lốc xoáy, triều cường gây sạt lở ven biển và những năm gần đây hạn hán thường xảy ra.

Bên cạnh đó, do tác động của biến đổi khí hậu, diễn biến thời tiết không theo quy luật như trước đây, thiên tai xuất hiện nhiều hơn, phức tạp hơn và bất ngờ khó dự báo... Nhận thức của người dân về rủi ro thiên tai, kỹ năng ứng phó với thiên tai, khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu còn hạn chế, tình trạng dễ bị tổn thương có thể gia tăng.

Chủ tịch Hội LHPN xã Lâm Hải Lê Thuý An cho biết: Điều kiện sống cơ bản của người dân về nhà ở, nước sạch, vệ sinh môi trường ở vùng có nguy cơ cao về thiệt hại do biến đổi khí hậu luôn bị đe doạ. Trên địa bàn xã lại có đông người già, trẻ em, phụ nữ mang thai; hệ thống truyền thanh, cảnh báo sớm chưa được đầu tư, hoặc đầu tư nhưng không được tu sửa, nâng cấp thường xuyên; thông tin cảnh báo về thiên tai đến với người dân không kịp thời.

Hưởng lợi từ dự án ứng phó biến đổi khí hậu

Chủ tịch Hội LHPN xã Lâm Hải Lê Thuý An cho biết, từ khi thực hiện dự án, xã được đầu tư 12 cụm loa tại các ấp để thường xuyên phát sóng các thông tin, nhằm nâng cao nhận thức cho người dân địa phương về giảm thiểu rủi ro thiệt hại do thiên tai.

Chủ tịch Hội LHPN xã Khánh Hải Nguyễn Thị Hồng Lý chia sẻ: Nhờ thực hiện dự án mà năm 2015, 2016 có 130 hộ nghèo trên địa bàn xã được hỗ trợ bồn chứa nước mưa nhằm giúp các hộ có thêm nước sạch sử dụng, giảm bệnh tật và không tốn tiền mua nước sạch trong mùa khô hạn. Ngoài ra còn có 80 hộ nghèo được cấp phát và hỗ trợ xây dựng nhà vệ sinh tự hoại hộ gia đình, từ đó góp phần xoá bỏ tập quán xả thải ra môi trường gây ô nhiễm nguồn nước...

Song song đó, các trưởng ấp, ban phòng, chống lụt bão xã được tập huấn để nâng cao nhận thức trong công tác phòng, chống cũng như tuyên truyền phòng, chống lụt bão, giảm nhẹ rủi ro thiên tai, tiếp cận sâu hơn từ các khái niệm đến ứng dụng các tình huống trong thực tế.

Qua tập huấn, nhóm cộng tác viên đã đến từng hộ dân để truyền thông cải thiện hành vi, giúp người dân ý thức hơn rất nhiều và tích cực đăng ký những nội dung thiết thực bằng hành động, việc làm cụ thể. Từ đó, nhiều hộ dân tham gia đăng ký và thực hiện cải thiện hành vi, tập trung vào chằng néo nhà cửa trước mùa mưa bão, lốc xoáy; nghe thông tin thời tiết; thực hiện hứng và chứa nước mưa an toàn; đun nước trước khi uống…

Trên địa bàn tỉnh, hệ thống sông ngòi chằng chịt, giao thông đi lại còn khó khăn, nhiều học sinh đến trường bằng đường thuỷ nên nguy cơ đuối nước cao. Thông qua dự án, mỗi xã cũng được đầu tư 1 bể bơi và mái che; đồng thời tập huấn hướng dẫn kiến thức cơ bản dạy bơi cho giáo viên các trường để dạy bơi đúng kỹ thuật cho các em học sinh tiểu học, qua đó, giúp hạn chế tỷ lệ trẻ em đuối nước.

Chủ tịch Hội LHPN tỉnh Cà Mau Nguyễn Thị Thanh Hương mong muốn, thời gian tới tỉnh tiếp tục được tài trợ để nhân rộng các mô hình ứng phó biến đổi khí hậu, tiếp cận nước sạch, vệ sinh môi trường ở những xã ven biển phía Đông và phía Tây tỉnh Cà Mau để giảm nhẹ rủi ro thiệt hại về tính mạng, tài sản đối với cộng đồng dễ bị tổn thương./.

Hồng Phượng